Zwykle NOP pojawiają się w okresie 4 tygodni po szczepieniu. Wyjątkiem są odczyny po szczepieniu przeciw gruźlicy (BCG), które mogą trwać dłużej.
U zdecydowanej większości osób zaszczepionych nie obserwuje się żadnych niepokojących objawów.
Jeżeli występują, są to najczęściej reakcje miejscowe w postaci:
- zaczerwienienia
- delikatnego obrzęku
- tkliwości przy dotyku w okolicy miejsca podania szczepionki.
Co robić, gdy pojawiają się NOP
Nie wymagają one zwykle żadnego postępowania i ustępują samoistnie. Z objawów ogólnoustrojowych po szczepieniu najczęściej obserwuje się:
- gorączkę
- gorsze samopoczucie.
U małych dzieci również może wystąpić:
- rozdrażnienie
- mniejsza aktywność
- trudny do ukojenia płacz
- mniejszy apetyt
- nadmierna senność.
Opisane objawy utrzymują się zwykle przez 1–3 dni i ustępują.
W sytuacji jakichkolwiek innych, nietypowych i niepokojących objawów, zawsze kontaktuj się z lekarzem i postępuj zgodnie z jego zaleceniami.
Jak często występują NOP
Częstość występowania NOP zależy od rodzaju szczepionki. W Polsce NOP są zgłaszane średnio z częstością 0,05% dla wykonanych szczepień podawanych w ramach Programu Szczepień Ochronnych.
Pod względem częstości można je podzielić na odczyny bardzo częste, częste, umiarkowanie częste, rzadkie i bardzo rzadkie.
Przykładowo: reakcja anafilaktyczna może wystąpić z częstością 1-1,1 na milion podanych dawek szczepionek, natomiast objawy miejscowe z częstością 1 na 10 podanych dawek.
Ciężkie niepożądane odczyny poszczepienne, wymagające hospitalizacji, występują nieporównanie rzadziej niż powikłania chorób, przed którymi chronią.
NOP pod kontrolą
Niepożądane odczyny poszczepienne są starannie monitorowane przez wiele instytucji zdrowia publicznego.
Jeśli pojawiają się niepokojące sygnały o zwiększonej częstości określonego zdarzenia po szczepieniu, prowadzone są badania. Ich celem jest sprawdzenie, jaki jest związek szczepienia lub konkretnej szczepionki z niepożądanym zdarzeniem. W zależności od wyników badania definiuje się, jaka grupa pacjentów jest najbardziej zagrożona. W skrajnych sytuacjach szczepionka może być wycofana z obrotu.
O szczepieniach przeczytasz więcej w magazynie „Ze Zdrowiem” nr 15 „Szczepmy się”.
Wejdź na stronę Szczepienia.info.
